BATU GAJAH – Pekan Papan yang terletak di dalam daerah Batu Gajah antara lokasi yang layak diiktiraf sebagai Tapak Warisan Dunia oleh Pertubuhan Pendidikan, Sains dan Kebudayaan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (UNESCO).
Kawasan yang berusia lebih 100 tahun dengan keluasan lebih 28.7 hektar itu majoritinya didiami penduduk terdiri daripada kaum Cina.
Pernah diberi julukan ‘pekan hantu’, Papan mempunyai pelbagai tarikan menarik antaranya Istana Billah, lorong lukisan lantai, Galeri Warisan Papan, pokok banyan yang berakar di dinding, Masjid Papan serta Sybil Kathigasu Memorial.
Ahli Lembaga Eksekutif Majlis Antarabangsa bagi Monumen dan Tapak Warisan (ICOMOS) Malaysia, Dr Goh Ai Tee berkata, menariknya pekan tersebut adalah keaslian dari segi latar belakang sejarah di samping mempunyai nilai warisan yang tinggi.
Menurutnya, selain itu, papan adalah sebuah bandar yang menjalankan perlombongan bijih timah serta banyak membantu dari segi ekonomi bagi pembangunan setempat.
“Pada masa itu, kawasan tersebut sering diganggu komunis atas faktor ekonomi kerana ia menjadi kawasan perlombongan bijih yang utama.
“Bagaimanapun, industri perlombongan bijih timah mula merosot sekitar tahun 1970-an dan 1980-an. Akibat peristiwa tersebut, bandar ini tidak berkembang dalam tempoh 50 tahun yang lalu,” katanya.
Beliau berkata demikian kepada media selepas meninjau lokasi di sekitar Pekan Papan bersama beberapa wakil daripada Muzium Perang Imperial (IWM) di sini pada Jumaat.
Dalam perkembangan berkaitan, Ai Tee berkata, Papan adalah salah satu contoh kampung baru yang baik terletak di dalam bandar lama.
“Proses kerja-kerja utama seperti penyenaraian dan pengumpulan data adalah sangat mahal serta memakan masa yang panjang. Jadi, untuk melakukan penyenaraian ini, kami perlu memilih yang terbaik.
“Kami telah berusaha untuk mengusahakan senarai kampung baru yang berpotensi untuk diiktiraf selama tiga tahun lalu dan berharap akan mendapat pengiktirafan dari kerajaan negeri dan persekutuan,” ujarnya.
Pada Jun tahun lalu, sebanyak tujuh daripada 613 kampung baru di seluruh negara terpilih dalam pencalonan untuk diangkat sebagai Tapak Warisan Dunia oleh UNESCO.
Menteri Pembangunan Kerajaan Tempatan (KPKT) Nga Kor Ming, berkata tujuh kampung itu dipilih oleh Jabatan Warisan berdasarkan kelayakan yang membolehkan tersenarai dalam pencalonan berkenaan.
Sementara itu, Principal Curator of IWM, Carl Warner memaklumkan IWM di London akan menganjurkan pameran bertajuk, ‘Emergency Exits’ yang dijangka diadakan pada Oktober 2025.
Menurutnya, pameran itu akan menampilkan kisah rakyat Malaysia yang berkongsi pengalaman mereka sewaktu zaman darurat. – MG Perak
Artikel Berkaitan:
Perak anjur program pelancongan warisan dan patriotik pertama di Malaysia